Να πάψετε να κρύβετε τα σκουπίδια κάτω από το «χαλί» της Φυλής
Νομίζω ότι η ρουτίνα της παλιάς πολιτικής επιβραδύνει το βήμα της Ελλάδας. Όλη μέρα, κάθε μέρα κάνουμε περίπου την ίδια δημόσια συζήτηση: για την ημερομηνία των εκλογών, για τις συντάξεις που δεν θέλουμε να κοπούν αλλά θα κοπούν, για τις χουλιγκανικές επιδόσεις στα Εξάρχεια, για τη γραφειοκρατία της Διοίκησης, για τη δικαιοσύνη που είναι αργή κλπ.
Είναι μία, αν το θέλετε, συνεχής επανάληψη των ίδιων και των ίδιων προβλημάτων χωρίς λύσεις, οι οποίες θα μας επέτρεπαν να δώσουμε χώρο και θα μας επέτρεπαν να δώσουμε λύσεις στα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν τον σύγχρονο κόσμο.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες – τώρα και τα ευρωπαϊκά όργανα – αναπτύσσουν δυναμικές πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και τον περιορισμό των πλαστικών. Τα βήματα είναι αργά και δεν αναφέρομαι στην Ελλάδα, θα πάμε μετά εκεί. Όπως ίσως το ξέρετε, δεν κατάφερε η Διεθνής Κοινόιτητα να επιβάλλει έναν φορτιστή για όλους τους τύπους των κινητών. To νομοθέτησε η Ευρώπη, προσπάθησε να το επιβάλλει, οι εταιρείες δεν υπάκουσαν με αποτέλεσμα κάθε μέρα κάποιος να αλλάζει ένα κινητό, προφανώς γιατί έχει διαφορετικές εκτιμήσεις για τις επιδόσεις του. Δεν έχει διαφορετικές εκτιμήσεις, όμως, για τον φορτιστή του. Έτσι κάθε ημέρα έχουμε νέους τόνους πλαστικού στις χωματερές όλου του κόσμου.
Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν. Δέκα προϊόντα καθημερινής χρήσης από πλαστικά μπουκάλια μέχρι καλαμάκια, μαζί με τα αλιευτικά εργαλεία που εγκαταλείπονται στη θάλασσα, αποτελούν το 70% των θαλάσσιων απορριμάτων.
Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, σε κάθε 100 μέτρα παραλίας στη Μεσόγειο, θα βρει κάποιος 110 πλαστικά ποτήρια, 90 πλαστικά μπουκάλια και 130 καλαμάκια. Για να το πω διαφορετικά, κάθε βήμα στην ακτή της Μεσογείου σημαίνει ότι συναντάς στην άμμο δύο ποτήρια, ένα πλαστικό μπουκάλι και τρία καλαμάκια. Η συζήτηση για τα πλαστικά θα έπρεπε κυρίες και κύριοι να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων των κομμάτων – όλων των Μέσων.
Όχι από μια ονειροπόλα οικολογική διάθεση, αλλά γιατί η μείωση του πλαστικού θα κρίνει αν θα κερδίσουμε τα στοιχήματα του παρόντος και του μέλλοντος. Στοιχήματα που συνδέονται με την υγεία μας, στοιχεία που συνδέονται με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, αναφέρθηκαν σε πολλά από αυτά οι συνάδελφοί μου από το Ποτάμι και δεν θα τα επαναλάβω.
Η Ελλάδα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή και τα περισσότερα νησιά στην Ευρώπη και θα έπρεπε να είναι ο πρωταγωνιστής στην προσπάθεια μείωσης του πλαστικού.
Στη Γαλλία το 2020 τα αναλώσιμα επιτραπέζια σκεύη θα πρέπει να είναι κατασκευασμένα κατά το ήμισυ από βιολογικής προέλευσης υλικά που θα μπορούν να κομποστοποιηθούν στο σπίτι.
Στη Βρετανία απαγορεύτηκαν πλέον τα πλαστικά καλαμάκια, οι πλαστικοί αναδευτήρες, οι μπατονέτες και τα υγρά μαντηλάκια.
Στην Ισπανία, που είναι χώρα ανταγωνιστική με τη χώρα μας, σε τουριστικούς προορισμούς απαγορεύεται από του χρόνου στα ξενοδοχεία και στους χώρους εστίασης να διαθέτουν πλαστικά μπουκάλια.
Και ίσως ξέρετε ότι στις ΗΠΑ σχεδόν σε όλα τα αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν απαγορεύσει την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού σε πλαστικό μπουκάλι.
Στην Αυστραλία, οι πόλεις η μια μετά την άλλη σταματούν την πώληση εμφιαλωμένου νερού σε πλαστικό μπουκάλι, ενώ στη Γερμανία πολλές πόλεις ακολουθούν το Μόναχο, που από το 1990 απαγορεύει τη χρήση ποτηριών ή μπουκαλιών μιας χρήσης σε οποιαδήποτε δημόσια εκδήλωση.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο για την Ευρώπη γιατί όπως θα ξέρετε η Κίνα, που μέχρι το 2016 «απορροφούσε» το 51% των παγκόσμιων πλαστικών απορριμμάτων, αναλάμβανε εκείνη την ευθύνη για την Ευρώπη, αποφάσισε να απαγορεύσει την εισαγωγή τους, γεγονός που κάνει δυσβάσταχτη τη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων της Ευρώπης.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα είναι γνωστά τι καταναλώνουμε και δεν θέλω να αναφερθώ. Αυτό όμως που έχει πολύ μεγάλη σημασία και είναι θέμα πολιτικής ευθύνης είναι ότι η χώρα μας έχει πολύ μικρό ποσοστό ανακύκλωσης. Μόλις 16% ενώ σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό ξεπερνάει το 50%. Και βέβαια οι θάλασσές μας έχουν γίνει σκουπιδότοποι. Το 60% των απορριμμάτων που συλλέγονται έχουν σχέση με το πλαστικό. Τα στοιχεία και οι φωτογραφίες που δίνει συνεχώς στη δημοσιότητα το «Αρχιπέλαγος» είναι γνωστά σε όλους και είναι ανατριχιαστικά.
Έχουμε κάνει έναν υπολογισμό. Ο καθένας από εμάς, ο κάθε Έλληνας, με βάση τις συνήθειές μας, εναποθέτει στο περιβάλλον, κάθε 5 χρόνια το βάρος του σε πλαστικό.
10 κιλά σακούλες
10 κιλά συσκευασίες φαγητού
10 κιλά πλαστικά ποτηράκια
30 κιλά πλαστικά μπουκάλια
5 κιλά καλαμάκια
5 κιλά μπατονέτες
10 κιλά είδη καθημερινής υγιεινής.
Κάθε πέντε χρόνια. Δηλαδή, μέχρι να φύγει ένας άνθρωπος από τον μάταιο τούτον κόσμο έχει εναποθέσει στην φύση έναν τόνο πλαστικά. Εκατομμύρια τόνοι πλαστικού όλοι μαζί.
Ας ξεκινήσουμε και ας μεταφέρουμε γρήγορα τη συζήτηση στα δημοτικά. Τα παιδιά να μεγαλώσουν έχοντας ως δεδομένο την ανακύκλωση, την πάνινη τσάντα και τις οικολογικές συσκευασίες. Αλλιώτικα σκεφτείτε τα σε λίγα χρόνια να κολυμπάνε ανάμεσα σε τόνους πλαστικού.
Όμως πρέπει να δώσουμε το παράδειγμα. Πριν λίγες εβδομάδες, την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, προτείναμε στον Πρόεδρο της Βουλής τη σταδιακή κατάργηση όλων των πλαστικών ειδών από τα κυλικεία και τα εστιατόρια της Βουλής. Όπως προτείναμε, αναφέραμε μάλλον, μια πρόταση που είχαμε κάνει από την αρχή με τον Γιώργο Αμυρά: να τοποθετηθούν επιτέλους κάδοι ανακύκλωσης σε όλους τους χώρους, τόσο του κεντρικού μεγάρου όσο και των άλλων χώρων. Και δεν εννοώ μόνο χαρτί, εννοώ όλη τη σύγχρονη ανακύκλωση. Δεν έχουμε πάρει καμία απάντηση ούτε από το Προεδρείο της Βουλής, ούτε από τον Πρόεδρο. Γενικά δεν είδαμε να υπάρχει κανένα ενδιαφέρον από όλους όσοι θα έπρεπε να είχαν λόγο και άποψη. Γιατί ξέρετε πολλές φορές η συζήτηση για την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα είναι μια συζήτηση περιττή. Όμως εμείς πιστεύουμε ότι είναι μια στιγμή όπου θα πρέπει να υπάρξει μια εθνική στρατηγική απεξάρτησης από τα πλαστικά και αυτό θα πρέπει να είναι η απόλυτη προτεραιότητα μας
Στην Αλόννησο, τη Σίφνο, τη Χίο, τη Σαντορίνη είχαμε σημαντικές πρωτοβουλίες που μείωσαν την πλαστική σακούλα. Η Σίκινος θα γίνει το πρώτο νησί χωρίς πλαστικά καλαμάκια, τα οποία θα αντικατασταθούν από επαναχρησιμοποιούμενα ή βιοδιασπώμενα, μία δράση που στηρίζεται από το πρόγραμμα «Sea Change» του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α. Κ. Λασκαρίδη.
Πρέπει λοιπόν η Πολιτεία να προωθήσει την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση πλαστικών υλικών. Πρέπει να βοηθήσουμε τη βιομηχανία να πάει στο επόμενο στάδιο, να κάνει δηλαδή φιλικότερα προς το περιβάλλον προϊόντα. Πρέπει να ενισχυθούν οικονομικά οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για «πράσινες» πολιτικές.
Να συνδεθεί η οικονομική ενίσχυση τοπικών πολιτιστικών και θρησκευτικών εκδηλώσεων, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, με την αποφυγή της χρήσης πλαστικών ποτηριών, πιάτων και μαχαιροπήρουνων. Και να κάνουμε τέλος μια έντιμη συζήτηση και μια ειλικρινή συζήτηση για τα σκουπίδια.
Και εδώ κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κάνετε και μια αυτοκριτική για τη στάση σας στην υπόθεση Κερατέα. Δεν θα αναφερθώ αναλυτικά, ξέρετε όμως όλοι ότι οι χώροι υγειονομικής ταφής απουσιάζουν σε πολλές περιοχές της χώρας, απουσιάζουν σε πολλά νησιά και η έκρηξη των σκουπιδιών στην Αττική απλώς αναβάλλεται. Είναι η περίπτωση που πραγματικά το σκουπίδι κρύβεται κάτω από το χαλί. Το χαλί της Φυλής. Ως πότε όμως…
Πρέπει να πάρουμε μια ευθύνη, να δώσουμε μια απάντηση τι κάνουμε με τα σκουπίδια μας. Εμείς ως Ποτάμι έχουμε αναλάβει την ευθύνη από την ίδρυσή μας. Από την αρχή έχουμε πει οτι πολιτικός δεν είναι αυτός που εντοπίζει το σκουπίδι στη θάλασσα, πολιτικός είναι αυτός που έχει πρόταση πώς θα καθαρίσει τη θάλασσα. Ευχαριστώ.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας:
Δείτε φωτογραφίες:
Φωτογραφίες: Θοδωρής Μανωλόπουλος