Κείμενα

27 Μαρτίου 2018

Για την αναγκαιότητα να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα τη συγκυρία και να βρεθεί λύση στην ονομασία της πΓΔΜ έκανε λόγο ο Σταύρος, μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Ι.Μέρτζου «Το Μακεδονικό» (Εκδόσεις Μίλητος), που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ο επικεφαλής του Ποταμιού για άλλη μια φορά επέκρινε την κυβέρνηση για τις «δυόμιση» – όπως είπε – γραμμές που ακολουθεί στη διαχείριση της υπόθεσης του Μακεδονικού.

Αναλυτικότερα, ανέφερε πως «η μια γραμμή είναι αυτή των διακηρύξεων του Πρωθυπουργού. Η άλλη γραμμή είναι του υπουργού Αμύνης και υπάρχει, ας μου επιτραπεί ο όρος, μια διαφορετική ‘’απόχρωση’’ του Υπουργού Εξωτερικών στην υπεράσπιση της πρωθυπουργικής γραμμής». Κάλεσε την κυβερνηση να ξεκαθαρίσει τη θέση της στο τι διεκδικεί.

Επανέλαβε την πάγια θέση του Ποταμιού και του Κινήματος Αλλαγής στο ζήτημα λέγοντας ότι «δεν ετεροπροσδιοριζόμαστε. Θέλουμε μία πατριωτική λύση που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η λύση της σύνθετης ονομασίας παράλληλα με δεσμεύσεις, με διεθνείς συμφωνίες, ώστε να μην υπάρχουν αλυτρωτικές αναφορές τόσο στο Σύνταγμα όσο και στα σχολικά βιβλία της γειτονικής χώρας».

Παράληλα, ο Σταύρος σχολίασε τη στάση που έχει κρατήσει η εκκλησία στο ζήτημα των συλλαλητηρίων για τη «Μακεδονία» κάνοντας λόγο για δυσάρεστη έκπληξη εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου που έκανε μεταστροφή και ενώ τη μία στιγμή έλεγε «όχι στα συλλαλητήρια», την αμέσως επόμενη στιγμή έλεγε «ναι στα συλλαλητήρια».

Το βιβλίο παρουσίασαν, εκτός από τον Σταύρο Θεοδωράκη, οι κ.κ Νίκος Κοτζιάς και Ευάγγελος Βανιζέλος, παρουσία πλήθους κόσμου.

Αναλυτικά η ομιλία του Σταύρου στην παρουσίαση του βιβλίου του Ν. Μέρτζου:

Toν κ. Μέρτζο τον συνάντησα πριν από 20 χρόνια στο Νυμφαίο της Φλώρινας. Ήταν η εποχή που ακόμη πίστευα ότι δεν μπορεί να είναι κάποιος δεξιό και καλός κοινοτάρχης. Και συνέχισα να τον παρακολουθώ μέχρι και σήμερα. Πολλές φορές διαφωνώντας, αλλά και πολλές στιγμές συμφωνώντας. Και είναι πολύ σημαντικό όταν ένας άνθρωπος μεγαλώνει, αναθεωρεί και εξελίσσεται. Θέλω, λοιπόν, να του βγάλω το καπέλο γιατί θα μπορούσε να μείνει σε μια σιγουριά ενός χειροκροτήματος από τμήμα της ελληνικής κοινωνίας που αρέσκεται στον εθνικολαϊκισμό, αλλά τόλμησε να πάει κόντρα και τόλμησε ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, να πει τα πράγματα με την πατριωτική τους διάσταση και την πατριωτική αλήθεια.

Γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του ο κ. Νίκος Μέρτζος:

«Το Μακεδονικό Ζήτημα υπήρξε γεωστρατηγικό εγχείρημα των Μεγάλων Δυνάμεων που, κατά περιόδους, χρησιμοποίησαν ντόπιους αντιπροσώπους τους για να ελέγξουν τον κρίσιμο γεωστρατηγικό χώρο της Μακεδονίας». Αυτό ήταν η αλήθεια και αυτό συνεχίζει να είναι η αλήθεια. Ότι στον χώρο των Βαλκανίων, στον χώρο της ΠΓΔΜ η κυβέρνηση των Σκοπίων είναι ο ένας παίκτης και υπάρχουν πολλοί άλλοι αφανείς παίκτες. Ο μόνος τρόπος που μπορεί να επηρεάσουν αυτοί καθοριστικά τις εξελίξεις είναι να βρεθούμε μαζί, στο ίδιο τραπέζι και τελικά σε μία λύση. Και όταν λέω μαζί, εννοώ οι γείτονες και εμείς οι Έλληνες.

Το 1991, όταν το γειτονικό κράτος απέκτησε την ανεξαρτησία του, τέθηκε και το ΜΕΓΑΛΟ ερώτημα που επαναλαμβάνει ο Νίκος Μέρτζος στο βιβλίο του:

Συμφέρει την Ελλάδα να δημιουργηθεί αυτό το κράτος; Τότε η επίσημη απάντηση όλων ήταν καταφατική. Ναι, μας συμφέρει να υπάρχει αυτό το κράτος, αλλά μόνο στα λόγια. Αντί να συμβάλουμε στην ευημερία και τη σταθερότητα του, κάποιοι άρχισαν να το αντιμετωπίζουν ως εχθρικό κράτος. Και όταν λέω κάποιοι, εννοώ αυτούς που η σκέψη τους δεν είναι στην πατρίδα, αλλά στο κέρδος τους.

Πολιτικό ή προσωπικό.

Άνθρωποι που είναι στα πράγματα και πολλές φορές μέσα στις κυβερνήσεις και σπρώχνουν τη χώρα – και δεν συμβαίνει μόνο στο Μακεδονικό- σε συνεχή λάθη.

Σήμερα, 27 χρόνια μετά, το διακύβευμα είναι το ίδιο. Συμφέρει να υπάρχει αυτό το κράτος; Έχουμε κατανοήσει επαρκώς τι ακριβώς τι μας προσφέρει; Έχουμε κατανοήσει επαρκώς ότι η σταθερότητα, η ενότητα και η ευημερία του γειτονικού κράτους είναι προς το δικό μας συμφέρον; Το μεσαίο κεφάλαιο του βιβλίου του ο Νίκος Μέρτζος το έχει ονομάσει: «Η άγονη γραμμή Αθήνα-Σκόπια επί 26 χρόνια». Είναι ένας κατάλογος λαθών και καθυστερήσεων. Το 1993 δεν προσέξαμε την είσοδο της γειτονικής χώρας στον ΟΗΕ-ήμασταν πάλι μπλεγμένοι με τα κομματικά μας- και οι γείτονές μας πήραν μια σύνθετη ονομασία χωρίς κανέναν γεωγραφικό προσδιορισμό. Γιατί προφανώς στην ονομασία πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μ το Μ δεν είναι η Μαλακάσα, είναι η Μακεδονία. Το αφήσαμε να συμβεί. Και υπάρχει ο κίνδυνος σήμερα μπλεγμένοι σε άλλα κομματικά, σε άλλες αντιθέσεις, να αφήσουμε και αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη. Είναι ευκαιρία; Πριν απαντήσω σε αυτό, θα πρέπει να κάνω τον απολογισμό των 25 χρόνων. Κατά την άποψή μου τα 25 αυτά χρόνια, η Ελλάδα – δεν ξέρω αν τα Σκόπια είναι κερδισμένα – είναι χαμένη. Κηρύξαμε το εμπάργκο από το οποίο πλούτισαν οι λαθρέμποροι, το γράφει και αυτό ο Μέρτζος ο οποίος στη Θεσσαλονίκη ξέρει τα πράγματα καλύτερα από μας.

Μέχρι τον Απρίλιο του 2008 151 χώρες τους είχαν αναγνωρίσει με το συνταγματικό τους όνομα. Γράφει σε ένα σημείο ο Μέρτζος ότι το γειτονικό κράτος δεν είναι πραγματική δημοκρατία.

Ότι παρέμεινε επί 26 χρόνια ολοκληρωτικό, υπό διάτρητο δημοκρατικό μανδύα και ότι τα τελευταία χρόνια ο Γκρούεφσκι χειραγωγούσε όλους τους κατ’όνομα δημοκρατικούς θεσμούς. Ολοκληρωτικό ίσως είναι βαριά κουβέντα, αλλά η κατάλυση δημοκρατικών θεσμών είναι γεγονός.

Ο Ζάεφ όμως εγκαταλείπει σιγά-σιγά τον, κατά τον κ.Μέρτζο, «εξαρχαϊσμό» της πολιτικής που ακολουθούσε ο Γκρούεφσκι με τα αγάλματα, τους ανδριάντες και τα αεροδρόμια. Κάνει θετικά βήματα προς αυτό και μένει να φανεί αν θα κάνει και άλλα. Και εδώ αντί να αντιληφθούμε αυτή τη διαφορά, κάποιοι προσπαθούν να αποτρέψουν αυτή τη θετική πορεία της γειτονικής χώρας. Οργανώνονται συλλαλητήρια και αντιδρούν πολλοί και δυστυχώς μέσα σε αυτούς τους κάποιους πέρα από τους συνήθεις υπόπτους του εθνικολαϊκισμού εμπλέκονται και πολλοί άλλοι. Δυσάρεστη έκπληξη υπήρξε η μεταστροφή του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου που τη μία στιγμή έλεγε «όχι στα συλλαλητήρια» και την αμέσως επόμενη στιγμή «ναι στα συλλαλητήρια».

Ωστόσο, γράφει ο Μέρτζος, κανείς δεν αντέδρασε το 2008, όταν όλα τα κόμματα αποδέχθηκαν ονομασία σύνθετη με γεωγραφικό προσδιορισμό ο οποίος θα ισχύει έναντι όλων.

Το τελευταίο κεφάλαιο είναι ο επίλογος ενός «προδότη Μακεδόνα», έτσι το ονομάζει ο Μέρτζος.

Ο αυτοβιογραφικός τόνος είναι έντονος. Γράφει για τους προγόνους του, για τον πολεμιστή παππού του, για το πατρογονικό του στο Νυμφαίο, εκεί που ήταν επί δώδεκα χρόνια πρόεδρος της κοινότητας.

Αλλά θα κρατήσω μια ψύχραιμη παρατήρησή του.

Ότι είναι κρίμα τον λαό μας να τον προδώσει ξανά το θερμό του αίσθημα. Εκείνο το θερμό αίσθημα που τον έφερε στον πόλεμο του 1897, στη Μικρασιατική Καταστροφή, στη μαξιμαλιστική θέση στο Κυπριακό τις προηγούμενες δεκαετίες, αλλά και τις αρνήσεις για λύση τα τελευταία χρόνια.

Τι κάνουμε λοιπόν; Το σημαντικό θα ήταν σήμερα να μάθουμε τι κάνει η κυβέρνηση. Και θα πρέπει να ρωτήσουμε τον κύριο Υπουργό, τον κύριο Κοτζιά τι ακριβώς θέλει η κυβέρνηση. Γιατί πράγματι σχεδόν όλοι διακρίνουμε δυόμιση γραμμές κυβερνητικές στην υπόθεση του Μακεδονικού. Η μια γραμμή είναι αυτή των διακηρύξεων του Πρωθυπουργού. Η άλλη γραμμή είναι η γραμμή του υπουργού Αμύνης και υπάρχει, ας μου επιτραπεί ο όρος, μια διαφορετική απόχρωση πολλές φορές του Υπουργού Εξωτερικών στην υπεράσπιση της πρωθυπουργικής γραμμής.

Θα θέλαμε λοιπόν – και νομίζω ότι το θέλει και η κοινωνία – όχι εγώ, μια συγκεκριμένη στέρεη απάντηση από την πλευρά της κυβέρνησης. Τι επιτέλους διεκδικεί ως λύση; Σε ό,τι αφορά εμένα, το Ποτάμι και το Κίνημα Αλλαγής νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο.

Δεν ετεροπροσδιοριζόμαστε. Θέλουμε μία πατριωτική λύση που στην περίπτωση τη συγκεκριμένη είναι η λύση της σύνθετης ονομασίας παράλληλα με δεσμεύσεις, με διεθνείς συμφωνίες, ώστε να μην υπάρχουν αλυτρωτικές αναφορές τόσο στο Σύνταγμα όσο και στα σχολικά βιβλία. Επιμένω σε αυτό το τελευταίο γιατί είναι πολύ σημαντικό να μην μεγαλώνουν εκεί τα παιδιά με ένα αίσθημα εχθρότητας απέναντι στους Έλληνες. Αλλά, τώρα; Μα τώρα; Μας λένε κάποιοι επίμονα κυρίως από το χώρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τώρα θα το κάνουμε αυτό; Δεν μπορούμε να το κάνουμε αύριο; Παραβλέπω ότι είναι η συνήθης αντιπολιτευτική συμπεριφορά. Πάντα για την αξιωματική αντιπολίτευση υπάρχει ένα ερώτημα. Τώρα ή κάποια άλλη στιγμή, όταν έρθουμε εμείς στα πράγματα. Ας μην το συζητήσουμε. Έχει πολλά στοιχίσει στον ελληνικό λαό και τα τελευταία χρόνια αυτή η συμπεριφορά. Μια συμπεριφορά την οποία βέβαια σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό υπηρέτησε και ο κ.Τσίπρας στο διάστημα που ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο ερώτημα πάντως “μα τώρα;”, η δική μου απάντηση είναι η παλιά απάντηση:

Πάντα είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνεις το σωστό. Πόσω μάλλον όταν το σωστό ταυτίζεται με το πατριωτικά σωστό.

Δείτε φωτογραφίες από την εκδήλωση:

Φωτογραφίες: Θοδωρής Μανωλόπουλος